دانلود مبانی نظری پایان نامه کارشناسی ارشد رشته مدیریت

 بررسی تاثیر میزان استفاده از فناوری اطلاعات بر ساختار سازمانی

 
 
 
*قابل استفاده برای رشته فناوری اطلاعات
 
 
 
 
 
 
چکیده:
ظهور فناوری عملیات در انتهای قرن نوزدهم و ابتدای قرن بیستم موجب بروز سازمان هایی با دیوانسالاری گسترده و سطوح سلسله مراتبی بلند شده است. ساختارهای سلسله مراتبی زمان یاد شده محصول نیازهای بوجود آمده انقلاب صنعتی بوده, و توانسته است جوابگوی نیازهای مذکور باشد؛ اما آیا این گونه ساختارها می توانند پاسخگوی شرایط جدید و تغییرات عمده ای باشند که در دهه های اخر قرن بیستم بوجود آمده است؟ (که یکی از مهم ترین آن ها ظهور فناوری پیشرفته اطلاعات است)؛صرف نظر از برخی اظهار نظرها که فناوری اطلاعات را عامل تقویت کننده دیوانسالاری های وزارتخانه ای به عنوان قفس های آهنین مدرنیته می دانند و بر این باورند که این قفس جای خود را به فیبرها، شبکه ها و تراشه های رایانه ای می دهد (دانایی فرد،1383،ص67)، اما به باور بسیاری از صاحبنظران از جمله ای پرت[1]،
 
فن‌آوری اطلاعات در عصر انفجار اطلاعات با سرعتی فزاینده در حال پیشرفت و دگرگونی است. سیستمهای مختلف رایانه‌ای هر روزه در نهادهای مختلف اقتصادی اجتماعی و صنعتی و اداری جهان پیشرفته، بیشتر و بیشتر ریشه دوانیده و در روند تصمیم‌گیریهای درون سازمان تحولات اساسی ایجاد می‌كنند. بهره‌گیری از امكانات ناشی از توسعه سیستمهای اطلاعاتی مبتنی بر كامپیوتر برای تسریع در عملیات اداری و عرضه سریع و مقرون به صرفه خدمات و محصولات تولیدی سازمانها، باعث شده است كه در كشورهای توسعه یافته اینگونه سیستمها تقریباً در بیشتر رشته‌ها بكار گرفته شوند.
 
 در حال حاضر در بسیاری از كشورهای در حال توسعه و از جمله كشورمان ایران سازمانها تمایل زیادی برای بهره‌گیری و استفاده از این فناوریهای اطلاعاتی از خود نشان می‌دهند. با در نظر گرفتن این موضوع كه در آینده هیچ عاملی مانند فناوری اطلاعات قادر به تغییر طراحی سازمانها نخواهد بود. تحقیق در این زمینه امری ضروری خواهد بود. از طرفی دیگر با توجه به تمایل سازمانهای كشور ما جهت استفاده از فن‌آوریهای اطلاعاتی لازم است مدیران پیشاپیش از اثراتی كه احتمالاً این فناوریها بر سازمان، افراد و… می‌گذارند آگاهی یافته و با چشمانی كاملاً باز فن‌آوریهای اطلاعاتی را وارد سازمان كرده (متناسب با سطوح مدیریت و مهارت كاربران) و از آنها استفاده نمایند. با در نظر گرفتن این موارد در تحقیق حاضر به بررسی اثرات ناشی از كاربرد فن‌آوریهای اطلاعاتی در سازمان بر ساختار سازمانی خواهیم پرداخت و به این سوال اساسی پاسخ خواهیم داد كه: كاربرد فن‌آوری اطلاعات چه اثراتی بر ساختار سازمانی دارد؟
 
 
 
کلمات کلیدی:

فناوری اطلاعات

ساختار سازمانی

شركت سهامی بیمه ایران

اثر فناوری اطلاعات بر ساختار سازمانی

 
 
مقدمه:
سارمان ها دارای ساختارهایی می باشند تا بر آن اساس فعالیت های کارکنان خود را هماهنگ نمایند. ساختار سازمانی(Organization Structure)، در نمودار سازمانی جلوه می کند و نماینگر سلسله مراتب اداری و حیطه کنترل مدیران بوده، همچنین گروه بندی کارکنان در واحدها را نشان می دهد و ارتباط و تعامل آن ها را تعیین می کند.معمولاً ساختارهای سازمانی را می توان در یکی از دو الگوی مکانیکی(Mechanistic)  و ارگانیک(Organic) قرار داد. الگوی مکانیکی مبین سازمانی پیچیده، متمرکز و رسمی است که از انعطاف پذیری کمی برخوردار است. در این حالت سازمان دارای یک شبکه محدود اطلاعاتی است که معمولاً از رده های بالایی سازمان به پایین جریان می یابد. الگوی ارگانیک مبین سازمانی با درجه اعطاف بالا، غیر رسمی و غیر متمرکز است. در این حالت افراد زیادی در تصمیم گیری های سازمانی مشارکت دارند.
 
در دنیای امروز اطلاع رسانی بعنوان مجموعه‌ای از روشها و ابزارهای كه ذخیره‌سازی، سازماندهی، پردازش و بازیابی اطلاعات را در ابعاد گوناگون محقق می‌سازد به منزله یك سرمایه ملی درآمده است و در حكم پشتوانه‌ای برای نیل به اهداف توسعه كه نهایتاً پیشرفتهای صنعتی، فرهنگی و اقتصادی را به دنبال خواهد داشت. مجموعه این ابزارهایی كه منجر به ذخیره‌سازی، سازماندهی، پردازش و بازیافت اطلاعات در دنیای امروز شده‌اند فناوری اطلاعاتی می‌باشد. و از زمان مطرح شدن این قضیه بیش از چند دهه نمی‌گذرد چرا كه تمایل و نیاز به استفاده از فن‌آوری اطلاعاتی جدید بصورت موجی فراگیر در آمده است و مدیران و سازمانهای كشورها از جمله كشورمان ایران را نیز متاثر ساخته است.
 
 آنچه كه تا چند سال قبل بعنوان یك مزیت رقابتی محسوب می‌شد امروزه بعنوان یكی نیاز رقابتی مطرح می‌باشد و از حالت انحصاری كه در قبل داشت بیرون آمده و در اختیار همگان قرار گرفته است. نكته قابل توجه در استفاده از فناوریهای اطلاعاتی در سازمانهای كشورهای در حال توسعه مساله كنترل معدودی از كشورهای در حال توسعه بر فناوریهای جدید و نیاز به منابع مالی هنگفت در اجرای تحقیقات مرتبط با فناوریهای اطلاعات می‌باشد كه سبب گشته تا پیشرفتهای حاصله در این زمینه مبتنی بر نیازهای كشورهای در حال توسعه نباشد. با این وجود این كشورها برای ورود به عرصه رقابت جهانی و دنیای فراصنعتی ناگزیر به بهره‌گیری از فناوریهای اطلاعاتی جدید بوده و هیچ‌گونه سستی در این زمینه توجیه پذیر نخواهد بود با توجه به هزینه‌بر بودن ابزارها و تكنیكهای مربوط به كاربرد فناوریهای اطلاعاتی و ضعف مالی كشورهای در حال توسعه آگاه نمودن مدیران سازمانها در این كشورها از اثرات فناوری اطلاعات بیش از پیش ضرورت می‌یابد. در ضمن باید به این نكته نیز توجه داشت كه خرید و هزینه‌های مربوط به ابزارها و وسایل فناوریهای اطلاعاتی و رایانه‌های پیشرفته تعیین كننده تحول و پیشرفت و توسعه سازمانی نیست و آنچه اهمیت دارد چگونگی میزان كاربرد این فناوریها در سازمانهاست لذا در این پژوهش در پی آنیم تا این بینش را فراروی مدیران قرار دهیم كه اثرات ناشی از كاربرد این فناوریهای اطلاعاتی بر ساختار سازمانی (ابعاد ساختار سازمانی) چگونه خواهد بود.
 
 
 
 
فهرست مطالب
 
فصل دوم :ادبیات نظری و تجربی تحقیق 15

قسمت اول:فن‌آوری اطلاعات 16

مقدمه: 17
تكنولوژی (فن‌آوری) : 19
1- پژوهش وود وارد: 22
3 ـ مطالعات جیمز تامپسون: 26

تعریف فن‌آوری اطلاعات: 28

تاریخچه فن‌آوری اطلاعات: 30

مولفه‌های فن‌آوری اطلاعات: 37
معرفی چند نمونه از فن‌آوریهای اطلاعاتی: 38

ـ كاربرد فن‌آوری اطلاعات در سازمانها: 41

ب) كاربرد اطلاعاتی: 42
ناخشنودی از فن‌آوری اطلاعات در سازمان: 43
خشنودی از فن‌آوری اطلاعات در سازمان: 44
2 ـ بیمارستان كینگستون: 45
سیستم اطلاعات چیست؟ 46

سیستمهای اطلاعاتی در سازمان: 50

1 ـ سیستم اطلاعات مدیریت(MIS) 50
سیستمهای اطلاعات مدیریت چهار گونه گزارش تولید می‌كند: 51
ـ سیستمهای پشتیبانی تصمیم‌گیری با بازده قوی: 53

خصوصیات سیستمهای پشتیبانی تصمیم‌گیری: 53

ـ عوامل مهم در موفقیت سیستم پشتیبانی تصمیم‌گیری: 55
معماری سیستم پشتیبانی تصمیم‌گیری: 56

سیستم اتوماسیون اداری(OAS) 57

سیستم اطلاعاتی عملیاتی TPS 60
سیستمهای كارهای دانش‌بر KWS : 61
سیستم اطلاعات مدیریت منابع انسانی: 63

مزایای فن‌آوری اطلاعات: 66

محدودیتهای فن‌آوری اطلاعات: 67

قسمت دوم:سازمان و ساختار سازمانی 69

مقدمه: «چرایی مطالعه سازمان» 70
نگاهی به تعاریف سازمان: 71

ـ سازمان از نظر «Pfiffner & sherwood»: 72

سازماندهی (Organizing): 78
1- سازماندهی بر مبنای وظیفه یا هدف. 79
3- سازمان بر مبنای منطقه عملیاتی (جغرافیایی) 85
4- سازماندهی بر مبنای زمان: 87
6- سازمان مبتنی بر بازار: 90
نقاط قوت و ضعف ساختار ماتریس: 94
ابعاد ساختاری: 102
فنون رسمی سازی: 105
نسبتهای پرسنلی: 112
فرهنگ چه می‌كند؟ 121
قسمت سوم:پیشینه تحقیق 123
پیشینه تحقیق: 124
الف) تحقیقات خارج از كشور: 124
1- بررسی و پژوهش اسمیت 124
بررسی و پژوهش ویگاند: 125
تحقیق فیفرولبلباسی: 126
تحقیقات تریست و بمفورد: 128
ب) تحقیقات انجام شده در ایران: 129
خلاصه و نتیجه گیری از فصل دوم:

قسمت چهارم:- ساختار و تشكیلات شركت سهامی بیمه ایران ،

بیمه چیست؟
نگاهی به بیمه ایران:
معرفی مجتمع‌ها و شعب بیمه‌ای شركت سهامی بیمه ایران در شهر تهران: